Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı aslında bir genel müdürlük gibi çalışmaktadır. Kendi içinde bulunan Şube Müdürlükleri dahi bir daire başkanlığı gibidir.
Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı aslında bir genel müdürlük gibi çalışmaktadır. Kendi içinde bulunan Şube Müdürlükleri dahi bir daire başkanlığı gibidir. Örneğin Elektronik İzleme Şube Müdürlüğü istenildiği takdirde Elektronik İzleme Daire Başkanlığı olarak oluşturulabilir. Elektoronik İzleme Daire Başkanlığının altında da birçok şube müdürlüğü oluşturulabilecektir. Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı'nın emrinde 139 denetimli serbestlik müdürlüğü bulunmaktadır. Bir nevi il veya ilçe müdürlükleri vardır. Genelde bu tarz yapılanmalar Genel Müdürlük altında oluşmaktadır. 2012 tarihinden önce Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı bu açıdan Türkiye Teşkilat yapılanmasına daha uygundu. Çünkü o zaman Denetimli Serbestlik Müdürlükleri; Denetimli Serbestlik Şube Müdürlüğü olarak anılmaktaydı. Daire Başkanlığı'nın altında bu açıdan bakıldığında Şube Müdürlüklerinin olması mantıklıydı. Ancak 2012'den sonra Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı'nın gömleğinin üzerine dar geldiğini söyleyebiliriz. Bizce Denetimli Serbestlik Sisteminin büyümesi ve gelişmesi için Denetimli Serbestlik Genel Müdürlüğü'ne ihtiyaç vardır. Eğer denetimli serbestlik bir genel müdürlük haline gelirse kendi içinde onlarca daire başkanlığı oluşabilecektir. Bunlara örnek olarak Eğitim İyileştirme Daire Başkanlığı, İnfaz Daire Başkanlığı, Elektronik İzleme Daire Başkanlığı, Bütçe Daire Başkanlığı vs gibi oluşumların oluşması muhtemeldir.
5402 sayılı Denetimli Serbestlik Kanunu gereğince denetimli serbestlik ve yardım ile koruma hizmetlerini merkez teşkilatta yürütmek üzere kurulan Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı, Kanun'un 9 uncu maddesine sayılan ve ilgili mevzuatta verilen görevleri yerine getirir. Bu kapsamda Daire Başkanlığı'nın görevleri şunlardır:
a) Müdürlükler ile koruma kurullarının genel amaç ve politikalar çerçevesinde düzenli ve verimli çalışmalarını sağlamak.
b) Denetimli serbestlik, yardım ve koruma hizmetlerini geliştirmek, hükümlülerin yeniden suç işlemesinin önlenmesi ve topluma kazandırılmasını sağlayıcı etkenleri güçlendirmek amacına yönelik çalışmalar yapmak.
c) Müdürlükler ve koruma kurullarınca hazırlanan yıllık iş programları ve projeleri ile çalışma raporlarını Genel Müdürlüğe sunmak; Genel Müdürlükçe yayınlanacak yıllık faaliyet raporunu hazırlamak.
d) Müdürlük bulunmayan ilçelerde büroların kurulmasını veya kaldırılmasını Genel Müdürlüğe önermek.
e) Müdürlükler ve koruma kurullarının yönetim, denetim ve gözetim görevlerini yürütmek. (1)
f) Müdürlükler ve koruma kurullarının çalışmaları ile ilgili her türlü karar ve işlemi yürütmek ve görevleri ile ilgili bakanlık, diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kişilerle işbirliği yapmak.
g) Görev alanına giren kanun ve düzenleyici işlemlerdeki ihtiyaçlara ilişkin inceleme ve araştırma yaparak Genel Müdürlüğe öneride bulunmak, bu konuda gerekli tasarıları hazırlamak.
h) Toplum için tehlike hâli taşıyanlara özel dikkat gösterilmesini sağlamak ve bunlara özgü iyileştirme tedbirlerini geliştirmek.
ı) Görev alanına giren konularda çocuk ve gençlere özel dikkat gösterilmesini, özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya bu etkiyi doğuran her türlü madde kullanma ve aile içi şiddet söz konusu olduğunda, koruyucu ve tedavi edici yöntemlerin özenle uygulanmasını sağlamak.
i) Danışma Kurulunun yazı işleri hizmetlerini yürütmek.
j) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Daire Başkanlığında; bir Daire Başkanı, yeterli sayıda tetkik hakimi, şube müdürü, denetimli serbestlik uzmanı, denetimli serbestlik memuru görev yapar. Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliği'nin 8 inci maddesi gereğince Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı;
a) Değerlendirme ve planlamadan sorumlu şube müdürlüğü,
b) İnfaz ve iyileştirmeden sorumlu şube müdürlüğü,
c) Çocuk hizmetlerinden sorumlu şube müdürlüğü,
ç) Elektronik izlemeden sorumlu şube müdürlüğü,
d) Koruma kurulları ve mağdur destek hizmetlerinden sorumlu şube müdürlüğü,
olmak üzere beş şube müdürlüğünden oluşmaktadır.
Değerlendirme ve Planlama Şube Müdürlüğü
Bu şube müdürlüğü; denetimli serbestlik müdürlüklerinde yapılan değerlendirme ve planlama süreçlerini inceler, aylık düzenli olarak veri toplama, veri analizi ve raporlama işlemlerini gerçekleştirir, değerlendirme ve planlama süreçlerinde karşılaşılan sorunlar için çözüm üretir, uygulama birliğini sağlmak üzere gerekli çalışmaları yürütür ve sistemi geliştirici politikalar geliştirir.
İnfaz ve İyileştirme Şube Müdürlüğü
Bu şube müdürlüğü, denetimli serbestlik kapsamındaki yükümlülerin infaz ve iyileştirme çalışmalarına yönelik politikalar geliştirir ve işleyişi takip eder. Bu şubede; infaz ve iyileştirmeye ilişkin politikaların ve standartların belirlenmesi, müdürlüklerdeki infaz ve iyileştirme işlemlerinin takibi, infaz ve iyileştirme çalışmalarının değerlendirmesi ve iyileştirmesi var olan materyallerin geliştirilmesi, yeni materyallerin oluşturulması ve müdürlüklerden gelen soru, görüş ve önerilere yönelik çalışmalar yütürülmektedir.
Çocuk Hizmetleri Şube Müdürlüğü
Bu şube müdürlüğü, çocuklarla ilgili temel ilkeler gözetilerek çocuğun suç ortamlarından uzaklaştırılması, korunması, toplum içinde rehabilitasyonun sağlanarak yeniden suç işlemesinin önlenmesi ve topluma kazandırılmasını sağlayıcı etkenleri güçlendirmeye yönelik çalışmalar yapmakta ve buna yönelik politikalar belirleyerek müdürlüklerdeki çalışmaların takibini gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda, ilgili bakanlık, diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kişilerle iş birliği halinde çocuklara yönelik ortak projeler geliştirerek çalışmalar yürütülmektedir.
Elektronik Kelepçe Şube Müdürlüğü
Ülkemizde elektronik izleme sistemine ilişkin pilot uygulamalara 25 Şubat 2012 tarihinde başlanmıştır. Pilot uygulama sonrasında elde edinilen tecrübeler ışığında, gerekli yasal düzenlemeler yapılarak 19 Ekim 2012 tarihinde elektronik izleme merkezinin kurulumuna ilişkin çalışmalar başlatılmış olup 20 Ocak 2013 tarihinde Denetimli Serbestlik Daire Başkanlığı bünyesinde modern bir izleme merkezi kurularak elektronik izleme sistemine geçilmiştir. 5000 kişiyi izleme kapasitesine sahip olan elektronik izleme merkezind, vardiya usulü çalışılmakta olup yedi gün 24 saat aktif izleme yapılmaktadır.
Bu müdürlük, elektronik yöntemlerle izlenmesine karar verilen yükümlülerin elektronik yöntem ve araçlar ile toplum içinde izlenerek gözetim ve denetim altında tutulmasını sağlama, taşra müdürlüklerinde elektronik kelepçe kullanımı ile ilgili planlama yapma, takip edilen yükümlülerin ihlal durumlarını ilgili taşra müdürlüğüne bildirme, mağdur koruma ünitesinden yararlanan mağdurların korunmasına yönelik gerekli takibi sağlama, bu alanda modern ve çağdaş elektronik takip yöntemlerini araştırarak uygulamaya yönelik politikalar belirleme ve projeler geliştirme çalışmalarını yürütmektedir.
Koruma Kurulları ve Mağdur Destek Hizmetleri Şube Müdürlüğü
Bu şube müdürlüğü, günümüzde 139 merkezde faaliyet gösteren koruma kurullarının, genel amaç ve politikalar çerçevesinde düzenli ve verimli çalışmalarını sağlamak, hükümlülerin yeniden suç ilmesinin önlenmesi ve topluma kazandırılmasını sağlayıcı çalışmalar yapmak, koruma kurullarının çalışmaları ile ilgili her türlü karar ve işlemi takip etmek ve koruma kurullarının görevleri ile ilgili bakanlık diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan vakıf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kişilerle işbirği yapmak, suçtan zarar görenlerle ilgili kamu kurumları, kamu kurumu netileğindeki meslek kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği programları geliştirmek gibi görevleri yürütmektedir.