a) Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eğitim programına devam etmesine,

b) Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılmasına,

c) On sekiz yaşından küçük olan hükümlülülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmesine mahkemece karar verilebilir.

51 inci maddenin beşinci fıkrasına göre mahkeme, denetim süresi içinde hükümlüye rehberlik edecek bir uzman kişiye görevlendirebilir.

Eğitim Programına Devam Etme Kararı (TCK 51/4-a)

Eğitim programına devam etme karar denetimli serbestlik müdürlüğüne gelip kayıt yapıldıktan sonra öncelikle mahkeme kararının kesinleşme tarihi itibari ile kararda belirtilen denetim süresinin tamamlanıp tamamlanmadığı kontrol edilir. (Özellikle farklı müdürlükten nakli gerçekleştirilen dosyalarda bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.) Denetim süresi bitmiş ise dosyanın kaydı kapatılarak mahkemesine gönderilmek üzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Denetim süresi sona ermemiş ise yükümlüye 10 gün içerisinde müdürlüğe müracaat etmesi için tebligat çıkarılır. Tebligatta yükümlünün belirtilen süre içinde müdürlüğe başvurmaması halinde dosyanın kapatılcağına ilişkin ifade yazılır. Usulüne uygun olarak tebligat yapılmasına rağmen yükümlünün müdürlüğe müracaat etmemesi halinde komisyonun onayından sonra dosya kapatılır. Ve ilgili mahkemeye gönderilmek üzere bağlı bulunan Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir.

Yükümlünün 10 gün içinde müdürlüğe müracaat etmesi halinde ilk başvuru tutanağı tanzim edilir, yükümlünün adres ve iletişim bilgileri kayıt edilir. Kayıt işlemlerinin tamamlanmasının ardından, yükümlüye hakkındaki kararın türüne göre denetimli serbestlik uygulamaları, hak ve yükümlülükleri, ihlal durumları ve bunun sonuçlarını içeren form tebliğ edilir. Dosya değerlendirme ve planlama bürosuna tevzi edilerek yükümlü, değerlendime ve planlama bürosuna yönlendirilir.

Yükümlü, büroya geldiğinde risk ve ihtiyaç değerlendirmesi yapılır. Kararın içeriğine uygun şekilde denetim planı hazırlanır. Bu planda ayrıca, yükümlünün denetimli serbestlik süresi boyunca vaka sorumlusu ile yapacağı görüşmelerin tarihleri ile kabul etmesi halinde eğitim ve iyileştirme çalışmalarına ilişkin bilgiler yer alır. Yükümlünün kabul etmemesi halinde iyileştirme çalışmalarına yer verilmez ve bu durum denetim planında belirtilir.

Eğitim programına katılma yükümlülüğü, denetim süresi içerisinde yerine getirilir. Yükümlülüğün infazı, yükümlünün eğitim programına başladığı tarih ile başlar. Yükümlülüğün yerine getirilmesi veya denetim süresinin sona ermesiyle biter. Denetim süresinin bitmesi halinde yükümlülüğün infazı her halükarda sona erer. Planlama yapılırken bu hususa dikkat edilmelidir.

Denetim planında planı hazırlayan denetimli serbestlik görevlisi ile yükümlünün imzası bulunur. İmzadan imtina halinde denetim planını imzalamamanın yükümlülükten muafiyet anlamına gelmediği yükümlüye bildirilerek bu husus denetim planının altına yazılıp imzalanır.

Yükümlüye, denetim planında belirlenen yükümlülükler ile uyması gereken kurallar ve dikkat etmesi gereken hususları içeren bilgilendirme formu verilir. Yükümlünün; yükümlülüklerinin neler olduğu, hangi durumları ihlal sayılacağı ile plan süresince dikkat etmesi gereken hususları doğru ve yeterli olarak anlayıp anlamadığı teyit edilir. Yükümlünün dosyası vaka sorumlusuna tevzi edilir. Yükümlü, infaz bürosuna yönlendirilir. Denetim planı, hazırlayan personel tarafından onay için komisyona sunulur.

Vaka sorumlusu, yükümlüye denetim planının uygulanması, yükümlülükleri, hakları ihlalleri ve sonuçları hakkında sözlü olarak bilgilendirir. Yükümlü, denetim planında belirtilen planında belirtilen eğitim kurumuna yönlendirilir. Eğitim kurumuna gönderilmek üzere yazı hazırlanır. Bu yazıda yükümlünün eğitime başladığı tarihin bildirilmesi, açılan eğitim programına devamanın sağlanması ve düzenli aralıklarla eğitim süreci hakkında bilgi verilmesi, yükümlüğü ihlal etmesi durumunda bildirilmesi, eğitim süresinin bitiminde yazılı olarak bilgi verilmesi ve katılım belgesinin gönderilmesi istenir. Eğitim kurumunun kayıt dönemi olmaması halinde ise kuruma ön kayıt yapılarak başvuru evrakının müdürlüğe gönderilmesi istenir.

Mahkeme tarafından verilen yükümlülüğün (eğitim programına katılma yükümlülüğünün) ihlal edilmesi halinde durum komisyona sunulur, yükümlünün uyarılmasına komisyonun talebi üzerine hakim tarafından karar verilir. Hakim tarafından yükümlünün uyarılmasına karar verilmesi halinde yükümlüye uyarı tebligatı çıkarılır. Hakimin uyarıya ilişkin kararı da uyarı için çıkarılan tebligatın ekinde gönderilir.

Eğitim programına devam etmeye yükümlülüğünün infazı, yükümlünün denetim planında belirtilen eğitim programına başladığı tarih ile başlar. Mahkeme kararında belirtilen tedbirin süresinin tamamlanmasıyla sona erer. Eğitim programına katılma yükümlülüğü denetim süresi içinde yerine getirilir. Denetim süresinin bitmesi halinde yükümlülüğün infazı her halükarda sona erer.