İnfaz Hakimliği'ne İtiraz

Yukarıda bahsetmiştik denetimli serbestlik müdürlüklerinin tüm işlemlerine karşı şikayet ve itirazda bulunulabilir. Çünkü denetimli serbestlik yönetmeliğinin 48/2 maddesinde "

Yükümlüler ile kanuni temsilcileri, infaz hizmetlerinin yürütülmesi sırasında müdürlükçe hazırlanan denetim planları ve raporları ile müdürlükçe yapılan uyarılar gibi işlem ve eylemlerin kanun, tüzük ve yönetmelik hükümleri ile genelgelere aykırı olduğu gerekçesiyle müdürlüğe itirazda ya da infaz hâkimliğine şikâyette bulunabilirler." denilmektedir. Yani denetimli serbestliğin işlemlerine karşı şikayet ve itiraz mercii infaz hakimliği olarak görülmektedir. İnfaz hakimliği yükümlülerin şikayetini veya itirazını yerinde görürse denetimli serbestlik müdürlüğünün işlemlerinin bozulmasına karar verilerek yükümlünün talebi böylece kabul edilmiş sayılır. Yükümlülerin birçoğu bu hakkının farkında değiller. Aslında denetimli serbestlik tarafından yapılan tüm tebligatlarda, kararlarda veya bilgilendirme formlarında bu bilgi olsa da bize teslim edilen evrakları okuma alışkanlığımızın az olması nedeniyle hayati zorluklar yaşabiliyoruz.

Ancak burada süreler de önemlidir. Kişi itiraz edeceği karara 15 gün içinde infaz hakimliğine başvurması gerekir. Çünkü aynı yönetmeliğin 48. maddesinde "Yükümlü, hakkındaki işlem ve eylemleri öğrendiği tarihten itibaren on beş gün, her halde işlem ve eylemlerin yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurabilir." ibaresi önemlidir. Süre hususunda hassas davranılmasına dikkat edilmelidir. Kendi itiraz veya şikayetimizde haklı bile olsak süre aşımı nedeniyle talep reddedilecektir. Şikayet veya itirazı bir delile dayandırılarak infaz hakimliğine başvurulursa talebimiz doğrultusunda daha isabetli olacaktır.

Diğer taraftan müdürlük işlemlerine karşı yine bir itiraz merci denetimli serbestlik müdürlüğünün kendisidir. Ancak buradaki şikayet ve itirazların incelenmesi yöneticiler tarafından değil infaz işlemleri değerlendirme komisyonu tarafından incelenerek karara bağlanacaktır. Denetimli Serbestlik Yönetmeliğinin 32/1 g maddesinde "Yükümlüler tarafından yapılan itirazların değerlendirilmesine" gereğince tüm işlemler bu doğrultuda gerçekleştirilir. Artık yeni bir başlık açma zamanı geldi. Peki tüm şikayet ve itirazın geneli için bu yukarıda saydığımız merciiler yeterli mi? Hayır. Evet başlıyoruz.

Sulh Ceza Hakimliği'ne İtiraz

C.Başsavcılığı tarafından verilen denetimli serbestlik kararları için itirazlar Sulh Ceza Hakimliği'ne yapılması gerekmektedir.

C.Başsavcılığı'na İtiraz

Eğer infaz dosyası savcılığa ait dosya ise denetimli serbestlik müdürlüğünün yaptığı işlemlere karşı itiraz dosyamıza karar veren C. Başsavcılığı'na yapılmalıdır. Örneğin TCK 191. maddeden gelen uyuşturucu ile ilgili Tedavili Denetimli Serbestlik veya Tedavisiz Denetimli Serbestlik erteleme kararları. Bu kararları yerine getirirken denetimli serbestlik müdürlüklerine karşı yapılan şikayet ve itirazlar dosyaya karar veren C.Başsavcılığı'na yapılmalıdır. Mesela Diyarbakır C.Başsavcılığı TCK 191 kararı verip tedavili denetimli serbestliğin infazını yerine getirmesi için kişinin ikamet yeri olan Elazığ Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne dosyayı gönderdiğini düşünelim. Yükümlü denetimli serbestlik işlemleri için itirazlarını (uyarı, dosya kapatma kararı) Diyarbakır C.Başsavcılığı'na yapması gerekecektir.

Yine Ceza ve Güvenlik Tedbirleri İnfazı Hakkında Kanunun 106/3 maddesinde verilen Kamu Yararlı İşte Çalışma Kararlarında yapılacak şikayet ve itirazlar dosyaya karar veren C.Başsavcılığı'na yapılmalıdır. Yukarıda verdiğimiz örnek burada da geçerlidir.

Diğer taraftan da tutuklama yerine CMK 109. maddeye göre verilen Adli Kontrol Kararların da da itiraz C.Başsavcılığı'na şikayet ve itirazlar yapılmalıdır. Çünkü burada yargılama daha devam etmektedir. Dosya üzerinde karar hakkı hala C.Başsavcılığı'nda veya ilgili mahkemededir.

Ağır Ceza Hakimliği'ne İtiraz

İnfaz Hakimliği tarafından verilen denetimli serbestlik kararları için itirazlar Ağır Ceza Hakimliği'ne yapılması gerekmektedir.

Mahkeme'ye İtiraz

Denetimli Serbestlik dosyaları diye tabir edilen TCK 50. maddesi, ÇKK 5, 20, 36. maddesi, CGTİHK 108/4, 9. maddesi, CMK 171, 231/8. maddesi ve TCK 221/5. maddesi vb gibi kararlardan gelen dosyalara itiraz kararı veren mahkemeye yapılması gerekmektedir. Denetimli Serbestlik kurumları bunu şöyle ayırır. Denetimli Serbestlik (DS) dosyaları, çocuk denetimli serbestlik (ÇDS) dosyaları, mükerrir dosyalarına karşı yapılan itirazları dosyanın geldiği mahkemelere göndermektedir. Burada yükümlü ister direk ilgili mahkemeye başvursun isterse denetimli serbestlik kanalıyla dilekçesini ve belgelerini mahkemeye gönderebilmektedir.

Koruma Kurulu'na İtiraz

Koruma Kurulunun yaptığı işlemlere karşı yapılacak itirazlar yine Koruma Kurulu'na başvurması suretiyle yerine getirilir. Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 48. maddesinde "koruma kurulu kararlarına karşı itirazlar koruma kurulu tarafından incelenerek sonuçlandırılır." cümlesiyle itirazları inceleyecek merciinin neresi olduğunun altını çizmiştir.

Yurarıdaki makaleyi zamanı geldikçe daha da geliştirip eklemeler yapacağız. Ancak şimdilik yukarıdaki bilgiler birçok şikayet ve itiraza dair neler yapılması gerektiği bilgisini vermektedir. Unutmadan dilekçe yazmakta zorlanan yükümlülere Denetimli Serbestlik Yönetmeliğinin 48. maddesine göre "Sözlü yapılan şikâyet, tutanağa bağlanır ve tutanağın bir sureti başvurana verilir." şeklinde bir düzenleme yapılmıştır. Bu durumda yükümlünün işini biraz daha kolaylaştıracaktır.